وبلاگ

وظایف گریس (مزایا و معایب)

وظایف گریس

  • کاهش اصطکاک و سایش در قطعات روانکاری شده تحت شرایط عملیاتی گوناگون
  • محافظت از خوردگی و تخریب فلز
  • حفظ ساختار در مدت زمان طولانی عملیاتی
  • محافظت در برابر آلوده کننده های مختلف نظیر آب، گرد و غبار
  • قابل رقابت با سایر آب بندی های الاستومری

چه زمانی از گریس استفاده می شود؟

روانکاری مجدد سخت و خطرناک باشد

استفاده از روغن محدود باشد

برخی آلودگی ها مانع از روانکاری شوند

کاهش سرو صدا مهم باشد

کاهش زمان روانکاری مد نظر باشد

کاربرد در شرایط خاص مثلا دما بالا، فشار بالا، شوک بار زیاد، سرعت پایین همزمان با بار زیاد 

 

مزایای گریس به عنوان روانکار

  • عملکرد بهتر در شرایط توقف سیستم
  • ایجاد یک فیلم روانکاری انعطاف پذیر
  • ایجاد آلودگی کمتر
  • روانکاری دائمی و پیوسته
  • قابلیت روانکاری مضاعف

معایب گریس به عنوان روانکار

  • کاهش انتقال حرارت
  • محدودیت سرعت عملکردی تجهیزات درگیر
  • عدم ثبات و پایداری در انبارداری
  • لزوم تطابق پذیری
  • پایداری پایین در برابر اکسیداسیون
  • قابلیت کم در کنترل آلودگی ها

ساختار و کاربرد های گریس

ساختار گریس 

حدود ۸۰ درصد گریس را روغن های معدنی یا سنتزی تشکیل می دهند که نقش مهمی در قوام آن دارند.

در صورتیکه این ماده با کیفیت نامناسب مورد استفاده قرار گیرد ساختار گریس بسیار ضعیف و ناپایدار شده و در شرایط سخت بصورت دوفاز درآمده و به قطعات صدمه وارد می کند.

دومین ماده تشکیل دهنده گریس ،صابون است که آن نیز دارای انواع مختلفی می باشد .

برای ساخت گریس ،صابون در داخل روغن بوسیله حرارت ترکسی و پخته می شود.

کاربردها

کاربرد اصلی گریس ها روان کنندگی است ولی در موارد زیر به روغن ها ترجیح داده می شوند:

  • وقتی که محل مورد روانسازی در معرض تغییرات جوی و گرد وغبار باشد.
  • روانسازی چرخ دنده ها،غلتکها و محورهای ضخیم .
  • علاوه بر روانسازی عمل نفوذناپذیری نیز لازم می باشد.
  • کاهش اصطکاک و سایش در قطعات روانکاری شده تحت شرایط عملیاتی گوناگون
  • محافظت از خوردگی و تخریب فلز
  • حفظ ساختار در مدت زمان طولانی عملیاتی
  • محافظت در برابر آلوده کننده های مختلف نظیر آب، گرد و غبار
  • قابل رقابت با سایر آب بندی های الاستومری

تاریخچه گریس ها و تعاریف گریس

گریس ها از عهد باستان  مورد استفاده بوده است. مصریان باستان گریس را ازچربی های حیوانی ، رزین ها و آهک ساختند که درواقع اولین گریس پایه کلسیمی بود.

تا اولین عوامل ضد سایش شامل سولفور، پودر سرب ، گرافیت و آنتیموان بود

در دهه ی ۱۹۲۰ تا ۱۹۳۰ از گریس های پایه صابونی لیتیم ، باریم و آلومینیوم استفاده میشد. همچنین در دهه ی ۱۹۴۰ تا ۱۹۵۰ اولین گروه گریس های ترکیبی به بازار آمد .

 

چند تعریف از گریس وجود دارد که با هم بررسی میکنیم.

گریس ماده روانکاری است که در ساختار آن از پرکننده استفاده شده تا بتواند به قطعات متحرک چسبیده و تحت نیروی جاذبه و یا فشار کارکرد قطعه جدا نشود.

گریس ماده ایست جامد و یا نیمه جامد که از ترکیب یک پر کننده در داخل داخل روغن ساخته شده است

گریس ماده ایست جامد یا نیمه جامد که از مشتقات نفتی و صابون و پرکننده تشکیل شده است

 

معرفی سند اطلاعات ایمنی (MSDS)

سند اطلاعات ایمنی مواد شیمیایی Material Safety Data Sheet (MSDS)

سند اطلاعات ایمنی محصول یا MSDS به مدرکی اطلاق می شود که در آن اطلاعاتی در رابطه با ماهیت ماده شیمیایی، شناخت خطرات بالقوه ماده و راه های کنترل آن را در اختیار ما می گذارد.

تقریبا تمام مواد شیمیایی که در صنعت یا آزمایشگاه مورد استفاده قرار می گیرند خطراتی برای سلامتی کاربران و محیط کاربری دارند و ضروری است تا دستورالعمل های اضطراری و اطلاعات ایمنی و بهداشتی پیش از مصرف محصول به کاربر ارائه گردد.

به منظور یکپارچه سازی قالب ارائه ی این سند، در سال ۲۰۰۴ در انستیتوی استاندارد آمریکا مطابق با استاندارد ANSI Z400.1-2004 فرمت ۱۶ قسمتی برای آن پیشنهاد شد تا از آن پس تمامی شرکت های تولید کننده مواد شیمایی در این قالب اطلاعات ایمنی محصول را ارائه دهند.

هرچند ممکن است با توجه به نوع محصول و قوانین ایمنی و بهداشت مربوط به هر کشور، تعداد بخش های سند بیشتر یا کمتر از ۱۶ باشد.

به صورت کلی اطلاعات زیر در ۱۶ بخش در برگه اطلاعات ایمنی محصول ارائه می گردد :

 

بخش ۱: اطلاعات کلی محصول

Section 1 : Identification of substance/mixture and of company/undertaking

نام محصول ، کد محصول، شرکت تولید کننده، اطلاعات تماس شرکت تولید کننده ، شماره و آدرس اورژانسی

 

 

بخش ۲: شناسایی خطرات محصول

Section 2: Hazards Identification

معرفی عمده خطرات محصول از قبیل خورندگی، سوزانندگی، آلوده کنندگی، سمی بودن و …

 

 

بخش ۳: ترکیب محصول / اطلاعات ترکیبات داخل محصول

Section 3: Composition/information on ingredients

اطلاعات مربوط به اجزاء تشکیل دهنده محصول ( بخصوص اجزای خطرناک آن) به همراه درصد آنها

 

 

بخش ۴: کمک های اولیه

Section 4: First aid measures

توضیحاتی کوتاه در رابطه با اقدامات درمانی اولیه در صورت بروز مشکلاتی نظیر :

 

تماس پوستی

تماس تنفسی

تماس گوارش

 

 

بخش ۵: اطلاعاتی در رابطه با خطرات آتش سوزی، انفجار محصول یا اطفاء آن

Section 5: Firefighting measures

در این بخش اطلاعاتی در رابطه با مقابله با آتش سوزی یا انفجار در محل نگهداری و یا در زمان مصرف محصول ارائه می شود. پس از مشخص شدن عامل بالقوه آتش زایی باید روش های اطفاء و وسایل حفاظت فردی مناسب نیز لحاظ شود.

 

 

بخش ۶: اطلاعات ایمنی در صورت انتشار ناخواسته ماده در محیط

Section 6: Accidental release measures

ارائه ی اطلاعات لازم در رابطه با خطرات انتشار ماده در محیط، آسیب های احتمالی آن و مواد خنثی کننده

 

 

بخش ۷: شرایط انبارداری و روش حمل

Section 7: Handling and storage

ارائه اطلاعات در رابطه با خطرات و ضایعات ناشی از جابجایی و انبارش نادرست و نحوه ی صحیح نگهداری مواد جهت جلوگیری از بروز واکنش شیمایی، حریق و …

 

 

بخش ۸: اطلاعات ایمنی هنگام کار و تماس با ماده

Section 8: Exposure control / personal protection

اطلاعاتی در رابطه با استفاده از لوازم حفاظت فردی، کنترل های بهداشتی و کنترل های زیست محیطی

 

 

بخش ۹: خواص فیزیکی و شیمیایی محصول

Section 9: Physical and chemical properties

خواص فیزیکی محصول از قبیل : رنگ ، بو ، حالت فیزیکی

خواص شیمیایی از قبیل : غلظت، ویسکوزیته، نقطه ذوب و جوش، فشار بخار و …

 

 

بخش ۱۰: پایداری یا ناپایداری ماده شیمیایی از لحاظ واکنش پذیری

Section 10 : Stability and reactivity

 پایداری یا ناپایداری شیمیایی محصول در شرایط مختلف و همین طور میزان و شرایط واکنش پذیری ماده با دیگر مواد موجود در محیط و یا بدن انسان

 

 

بخش ۱۱: اثرات سمی بودن ماده شیمیایی

Section 11: Toxicological information

اثرات سمی بودن ماده یا محصول،شدت سمی بودن آن و نکاتی که باید زمان استفاده از محصول رعایت شود

 

 

بخش ۱۲: اثرات زیست محیطی

Section 12: Ecological information

اثرات محصول یا ماده شیمیایی بر طبیعت، محیط زیست و نحوه برخورد با پیامدهای زیست محیطی آن

 

 

بخش ۱۳: ملاحظات مربوط به دفع ماده در طبیعت ( به عنوان زباله)

Section 13: Disposal consideration

 

 

بخش ۱۴: نکات مربوط به حمل و نقل و بسته بندی

Section 14 : Transport information

 اطلاعات ایمنی که باید زمان حمل محصول رعایت شود و اثرات زیست محیطی در صورت حمل نامناسب

 

 

بخش ۱۵: اطلاعات قانونی

Section 15 : Regulatory information

محدودیت های استفاده و کاربرد ماده، محدودیت های زیست محیطی و پیشنهادات برای برخورد ایمن با ماده

 

 

بخش ۱۶: ملاحظات

Section 16: Other information

در این بخش در صورت نیاز نکات و اطلاعات اضافی و تکمیلی ذکر می شود.

 

معرفی استانداردها و گواهی نامه های بین المللی

تمام محصولات ویکن دارای تاییدیه های بین المللی هستند که مروری بر تعدادی داشته باشیم

آنتی سیزها و مواد ضد قفل مونتاژ

عوامل محیطی بسیار زیادی مانند رطوبت ، اصطکاک و تغییرات آب و هوایی سبب ایجاد آسیب هایی مانند خوردگی ، زنگ زدگی و فرسودگی در قطعات و ماشین آلات می شوند.

ساختار فیزیکی و شیمیایی گریس و روانکار ها

گریس ها به صورت کلی به حالت جامد یا نیمه جامد بوده و  از ترکیب یک روغن پایه و  غلیظ کننده فلزی (صابون) به همراه مواد افزودنی ساخته می شود. برای تهیه گریس ابتدا صابون فلزی مورد نیاز از ترکیب آمینواسید و قلیای فلزی (لیتیم، سدیم یا کلسیم) تهیه شده و سپس در دستگاه مخصوصی، روانساز به آن افزوده می‌شود برخی از انواع خاص گریس فاقد صابون فلزی بوده و از خاک معدنی بنتونیت (Bentonite) برای تغلیظ استفاده می‌شود.  

 

روغن پایه (Base Oil) + صابون فلزی (Soap) + افزودنی (Additive)  = گریس (Grease)

در ادامه به بررسی مشخصات فنی روانکارها و شرح هر یک از آنها میپردازیم.

ویژگی واحد توضیحات
نام محصول طبق استاندارد (DIN 51502)   نام گریس
کلاس طبقه بندی (طبق استاندارد DIN 51818)   دسته ی طبقه بندی شده
پایه (Basis) g/cm3 پایه ی شیمیایی گریس
رنگ (Colour)   رنگ گریس
تست VKA (طبق استاندارد DIN 51350)    

شاخص تعیین کننده سرعت

(Speed identifying value)

   

میزان نفوذ (Worked penetration)

(طبق استاندارد DIN ISO 2137)

  قابلیت نفوذ گریس 

مقاومت در برابر آب (Water resistance)

(طبق استاندارد DIN 51807)

   
مقاومت حرارتی (Temperature Resistance) درجه سانتی گراد
(درجه فارنهایت)
محدوده ی دمایی قابل تحمل برای ترکیب.
خارج از این بازه ی دمایی ، ترکیب کاملا از نظر شیمیایی تغییر کرده و خواص خود را از دست می دهد.
نقطه ریزش (Drop point) درجه سانتی گراد
(درجه فارنهایت)
دمایی که در آن گریس از روی سطوح ریزش پیدا میکند

ویسکوزیته جنبشی (Kinematic Viscosity)

(طبق استاندارد DIN 51562)

mm2/s گرانروی و مقاومت سیال در برابر جاری شدن

تست خوردگی EMCOR

(طبق استاندارد DIN 51802)

  تست استاندارد سنجش مقاومت گریس در برابر خوردگی

چگالی در دمای 20 درجه سانتی گراد

(Density)

 

g/cm3 چگالی روانکار در دمای 20 درجه سانتی گراد (+68 درجه فارنهایت)

زمان نگهداری (Shelf Life)

 

ماه مدت زمان نگهداری محصول در شرایط استاندارد (پیش از باز کردن بسته بندی محصول)

 

 

 

بررسی نمونه : گریس AL-T – برند ویکن آلمان

 

ویژگی واحد توضیحات
نام محصول طبق استاندارد (DIN 51502)   KPL 2R-20
کلاس طبقه بندی (طبق استاندارد DIN 51818)   NLGI-Class 2
پایه (Basis)   صابون کمپلکس آلومینیوم + روغن معدنی
رنگ (Colour)   قهوه ای تیره
تست VKA (طبق استاندارد DIN 51350)  

بار جوش : 2400 N

بار دینامیکی : 2200 N

Spherical cap value : 2 mm

شاخص تعیین کننده سرعت

(Speed identifying value)

  400,000

میزان نفوذ (Worked penetration)

(طبق استاندارد DIN ISO 2137)

mm 265-295 1/10 mm

مقاومت در برابر آب (Water resistance)

(طبق استاندارد DIN 51807)

  0-90
مقاومت حرارتی (Temperature Resistance) درجه سانتی گراد
(درجه فارنهایت)

-25 تا +190 درجه سانتی گراد

(13- تا 374+ درجه فارنهایت)

نقطه ریزش (Drop point) درجه سانتی گراد
(درجه فارنهایت)

>210 Celsius

(+410 درجه فارنهایت)  

ویسکوزیته جنبشی (Kinematic Viscosity)

(طبق استاندارد DIN 51562)

mm2/s

دمای +40 درجه سانتی گراد : حدودا 230 mm2/s

دمای +100 درجه سانتی گراد : حدودا 16 mm2/s

تست خوردگی EMCOR

(طبق استاندارد DIN 51802)

  0/0

چگالی در دمای 20 درجه سانتی گراد

(Density)

 

g/cm3 0.94

زمان نگهداری (Shelf Life)

 

ماه 24

 

چسب های اکریلیک ساختاری (سیستم های متیل متااکریلات)

چسب های اکریلیک ساختاری سیستم های دوجزئی بر پایه ی متااکریلات و شامل دو جزء رزین و اکتیواتور (فعال کننده) می باشند. برای فراوری این چسب ها برخلاف سایر چسب های دوجزئی، نیازی به ترکیب کردن دو جزء با یکدیگر نمی باشد و فرایند خشک شدن بلافاصله پس از قرار گرفتن چسب و اکتیواتور بر روی یکدیگر آغاز می گردد.

چسب های تک جزیی (one component adhesive)

چسب های تک جزیی یکی از پر کاربرد ترین و متنوع ترین انواع چسب ها برای کاربرد های خانگی ، صنعتی و تعمیراتی هستند.

در این چسب ها ، رزین پایه و عامل پخت (هاردنر)  از ابتدا با یکدیگر مخلوط شده اند.

به عبارت دیگر هاردنر به صورت غیر فعال همراه با دیگر مواد افزودنی در فرمولاسیون مخلوط میشود

که بسته به نوع چسب این هاردنر ممکن است با تبخیر حلال و یا توسط عوامل بیرونی

مانند حرارت ، رطوبت ، اشعه UV  و … فعال شده

و چسب تک جزیی خاصیت چسبندگی پیدا کرده و قابل استفاده می گردد.

 

چسب های دو جزیی از مزیت های فراوانی برخوردارند اما مخلوط کردن آنها و آماده سازی چسب زمان بر میباشد

و ممکن است مصرف کننده نیز در تهیه مخلوط نهایی دچار مشکل شود . با توجه به وجود مشکلات متعدد در کاربرد چسب های دو جزیی ، استفاده از چسب های تک جزیی ضرورت میابد.

 

مزایای چسب های تک جزیی

  • عدم نیاز به تجهیزات اندازه گیری و تنظیم نسبت مخلوط
  • صرفه جویی در وقت و هزینه
  • کاهش قیمت نهایی
  • حذف زباله های ناشی از چسب استفاده نشده ی مخلوط شده و هزینه های دفن زباله

 

 

معایب چسب های تک جزیی

  • عمر مفید کوتاه
  • نگهداری و جابه جایی آنها باید با احتیاط بیشتری صورت گیرد ( به دلیل بروز واکنش های ناخواسته انعقاد چسب قبل از استفاده )

 

 

 

چسب های تک جزیی به صورت کلی به شکل زیر دسته بندی میشود:

  • چسب های حلال دار
  • چسب های آناروبیک (بی هوازی)
  • چسب های سیانو اکریلات

چسب های اپوکسی

چسب های اپوکسی ، دسته ای مهم از سیستم های رزین اپوکسی دوجزئی با خواص منحصر به فرد می باشند. این سری از چسب ها فاقد حلال بوده و قابلیت خشک شدن در دمای محیط را دارند. ویژگی بارز چسب های اپوکسی قدرت چسبندگی بسیار خوب آنها به سطوح مختلف و استحکام کششی و ضربه پذیری بالای آنهاست